 50 سال موسيقي ايران  تاريخ موسيقي ايراني تاريخ موسيقي ايراني كه همواره با هنر و ذوق ايراني همراه و همقدم بوده است را مي توان به دو قسمت قبل و بعد از اسلام تقسيم كرد . مورد بعد از اسلام را تا موسيقي معاصر ادامه مي دهيم اما در مورد قبل از اسلام بايد تقسيم بندي هايي را انجام دهيم : دوره ي قبل از مادها . مادها . پارس ها و هخامنشيان . پارت ها و اشكانيان . ساسانيان . قبل از مادها اين دوره كه از هشت قرن قبل از ميلاد تا قبل است شواهد بسياري از جمله سنگ ها و سطوح حكاكي شده كتاب ها و دست نوشته ها را با خود به همراه دارد . مهمترين اثر يافت شده در مورد موسيقي اين دوره " مهر چغاميش " مي باشد كه متعلق به 3500 سال قبل از ميلاد است . براي بررسي اين دوره بايد اثر تمدنهايي چون بابل و اشور و ايلام را - كه متاسفانه چيز زيادي از انها باقي نمانده - مورد بررسي قرار داد . اما شواهد اندك پيدا شده نيز خود صحت وجود موسيقي را در اين دوره تصديق مي كند . به طوري كه ساخت سازهاي سنتور و تنبور را به اين دوره نسبت داده اند . دوره ي مادها مادها - كه در اصل اريايي بودند - دولتي در ايران باستان تاسيس كردند . مهمترين موسيقي ان دوران نغمات موسيقايي گات بوده است . دوره ي هخامنشيان ( 320 تا 550 سال قبل از ميلاد ) در كنار نغمات گات ها نوع ديگري از موسيقي با نام موسيقي رزمي و همچنيم موسيقي بزمي در اين دوره ساخته شد . طبل هاي اين دوره جنگجويان را با انگيزه به ميدان هاي نبرد راهي مي كردند و تنبورها و ني ها از انها در جشن پيروزي به گرمي استقبال مي كردند . دوره پارت ها ( 250 قبل از ميلاد تا 224 بعد از ميلاد ) اين دوره كه با حمله اسكندر به ايران همراه شد ( قابل ذكر است كه بعضي از مورخان وجود اسكندر و نبرد او با ايران را بزرگترين دورغ تاريخ مي دانند و بر اين باورند كه شخصي با اين نام و با اين مليت وجود نداشته است و اسكندر صرفا جنگجويي ايراني و از مخالفان داخلي هخامنشيان بوده است . نويسنده ) موسيقي جديدي را به ايران وارد كرد . وارد شدن موسيقي به اين معنا نبود كه موسيقي را از كشوري ديگر به ايران وارد كنند بلكه در اين دوره موسيقي ازاد و مردمي شد و از بند دولت و دربار گريخت . در اين دوره افرادي چون : بخشي ها در خراسان يا گوسان ها در تمامي مناطق ظهور كردند . دوره ي ساسانيان (224-652 بعد از ميلاد ) در اين دوره بايد به پيدايش " باربد ها " در تيسفون ( پايتخت ساساني ) اشاره كرد . اين دوره با پيدايش هفت خسرواني همراه بود كه به جرات بايد گفت سرمنشا موسيقي امروز ايران بوده است  قبل از دوره ي دستگاهي : اين دوره دوره اي بود كه مسلمانان دعوت اسلام را پذيرفته بودند ( البته به عقيده ي برخي مورخان : نه حمله ي اعراب دعوت به حساب مي امد و نه اجبار مسلمانان به پذيرفتن پاسخ دادن به اين دعوت بود . نويسنده ) و دروازه هاي ايران را بسوي ارمانهاي اسلام بروي خود گشوده بودند . امدن اسلام از هر ديدي كه بنگريم در كشور ما باعث وقوع اتفاقاتي شد . به خوب و بد موضوع كار نداريم كه از اين مجال خارج است اما بايد اقرار كرد كه هم در فرهنگ و هم در زندگي ما تاثير بسزايي گذاشت . موسيقي ما هم طبيعتا از اين روند خارج نبود . موسيقي ما در اين دوره كمي اييني تر جلوه كرد . ايرانيان - كه در تمام دوره ها هوش و ذكاوت خود را در حفظ ارمانهاي ايراني نشان داده بودند - اين نوع موسيقي اييني را به سمت عرفان ايراني سوق دادند . در اين ميان به ني نوازي مولانا جلال عارف نامي اين مرز و بوم بايد اشاره كرد كه بهترين نوع موسيقي اييني بوده است . در برحه اي از زمان اكثر نقاط ايران خود را به عنوان خطه اي صاحب موسيقي و علاقه مند معرفي كردند ( اين واقعه حدود صد سال بعد از نوع مشابه ان در ژاپن رخ داد . به طوري كه صد سال پيش از ايرانيان موسيقي ژاپن از چنگ راهبان و خدايان و درباريان خارج شد و به عامه ي مردم رسيد . نويسنده ) و موسيقي مقامي در ايران شكل گرفت . به خاطر زير سلطه بودن ايران در زمان اعراب امروزه كشورهاي عربستان عراق و ... را نيز مي يابيم كه داراي موسيقي مقامي مي باشند اما لازم به ذكر است كه اولين نوع اين موسيقي متعلق به ايرانيان بوده است . به خاطر تنوع طلبي ايرانيان و اينكه ايرانيان هميشه خواهان برتري نسبت به ساير اقوام بودند چندين سده بعد از پيدايش موسيقي مقامي موسيقي دستگاهي در ايران شكل گرفت . دوره ي دستگاهي اين دوره اوج اعتلاي موسيقي در ايران مي باشد . شروع ان از چندين سده بعد از اسلام است و تا كنون در ميان ايرانيان به عنوان موهبتي تاريخي نگاه داشته مي شود . بله ... نگاه داشته شدن نه به عنوان ميراثي شي گونه . بلكه به عنوان فرهنگي كه امروزه انرا فرهنگ شفاهي مي نامند . فرهنگي كه در ان انسان به اوج انسانيت دست مي يابد . در كنار موسيقي درس عشق مي گيرد و نظام اخلاقي خويش را استوار مي سازد . موسيقي دستگاهي از جمع اوري تك تك مقام ها ( از خراسان گرفته تا خوزستان ) گرد امده است . گنجها را فشرده كردند و مانند نگيني در انگشتر پايتخت قرار دادند . و امروزه شاهد موسيقي دستگاهي - رديف هستيم . انرا مي اموزيم . اموزش مي دهيم . مي نوازيم و از خود يادگاري مي گذاريم . ردپايي يا سندي در تاريخ بر موجوديت موسيقي درست و اصيل ايراني كه متاسفانه امروزه رو به زوال رفته و با موسيقي سنتي اشتباه گرفته مي شود ...   نخستين ضبط صدا در ايران گزارش نخستين ضبط صدا در ايران چنين بود: نوازندگان يا اجراكنندگان، به طور منفرد يا دسته جمعي، در اتاقي به نام استوديو حاضر ميشدند و در مقابل دهنه فراخ شيپوري كه انتهاي باريك آن از درون پردهاي به اتاق ضبط منتهي ميشد قرار ميگرفتند و به اجراي برنامه ميپرداختند. در بعضي موارد، عمل ضبط در خود استوديو انجام ميگرفت و به همين دليل، دستگاه ضبط كننده نيز در همان محل اجرا مستقر ميگرديد. در مواردي كه تعداد اعضاي همنواز بيش از حدود چهار نفر بود، عمل اخذ صوت در شيپور ضبط كننده به طور مطلوب انجام نميگرفت و نه تنها صداي سازهايي كه در نزديكي دهنة شيپور قرار داشتند قويتر ضبط ميشد، بلكه صداي مذكور صداي سازهايي را كه دورتر قرار داشتند، تحتالشعاع قرار ميداد و برخي از سازهايي كه بهطور طبيعي صداي قوي نداشتند، در جريان ضبط، توليد اشكال مينمودند. براي بهتر ضبط شدن صدا، به گوينده يا خواننده و نوازنده توصيه ميشد كه برنامة خود را با صداي بلندتر از حد معمول اجرا كند تا صدا توانِ مرتعش كردن سوزن و ديافراگم ضبط را داشته باشد و ضبط و پخش امكانپذير باشد. البته بايد متذكر شد كه كل عمليات فوق در ايران بدون برق و دستي انجام ميشد. فرمان را با هم ميخوانيم: چون انجمن ضبط اصوات در آمريك گرامافونهاي بسيار ممتاز خودشان را با ماشينهاي پسنديده از لحاظ نظر انور شاهانه گذرانده و مراتب مراقبات خود را در تكميل و ترويج اين صفت مشهود حضور هميون داشته بودند لهذا براي تسهيل فروش و حمايت مخصوصه ملوكانه از اين سوسيته به موجب صدور اين فرمان مبارك سوسيته آنونيم (1) مزبور را به سمت فورنيسري (2) مخصوص خودمان مباهي و سربلند فرموديم كه از شمول اين مرحمت ملوكانه بينالامثال و الاقران سربلند بوده و در ترقي و تكميل اين صفت مراقبات كافيه به عمل آمدند. مقرر آنكه اولياي دولت عليه در پيشرفت مقاصد حقه و ترقي و توسعه اين كارخانه مساعدت و همراهي به عمل آورده در عهده شناسند. في شهر ذيالقعده الحرام 1323 مظفرالدين شاه   تاريخ نخستين ويولون حدود صد سال پيش يعني به سال 1323ق مطابق با سال 1905 ميلادي فرمان جالبي از سوي مظفرالدين شاه صادر ميشود كه مضمون آن بيانگر ترويج و اشاعه دستگاه نوظهور گرامافون در ايران است. فرماني كه شايد نظير آن از سوي هيچ پادشاهي به جز مظفرالدين شاه صادر نگرديد. مردم به حفظ و نگهداري آثار گذشته و بويژه اصوات از قرنها پيش از صدور اين فمران علاقه نشان ميدادند چنانكه تا پيش از اختراع گرامافون در سال 1877 دستگاههاي متنوعي براي پخش صدا ابداع گرديده بود كه نواهاي موسيقي را به شكل مصنوعي پخش ميكرد ــ منظور همان جعبههاي موسيقي است ــ ولي بشر در حسرت ضبط صداي خود و شنيدن آن بود و اين اصوات وي را راضي نميكرد. با همت اديسون به اين آرزوي ديرينه جامعه عمل پوشانده شد و تا اوايل آغاز سده بيستم گرامافون با كوشش متخصصان فني چنان اصلاح شده بود كه قدم به خانههاي مردم قشر متوسط هم گذاشت. اين محصول جديد شايد حدود ده سال پس از اختراعش به ايران وارد شد و طبق معمول نيز سر از دربار درآورد و ناصرالدين شاه اولين استفادهكننده آن بود كه با چگونگي استفاده از آن آشنايي داشت. وي در سفرنامهاش به اروپا ــ سومين سفر ــ به سال 1889 نمايشي را كه به منظور آشنايي وي با جديدترين اختراعات قرن ترتيب داده بودند چنين شرح ميدهد: .... بعد يك شخص آمريكايي كه صاحب فنوگراف است، آمد جلوي ما ايستاد و خطابه مفصلي در تعريف فنوگراف خوانده ناظمالدوله ترجمه كرد. بعد فنوگراف را وسط مجلس حاضر نمود، معلوم شد اين نوع فنوگراف غير از فنوگرافي است كه در طهران ما داريم. هم سهلتر و هم صدا را بهتر پس ميدهد. اول صداي موزيكي كه در او داده بودند پس داد خيلي خوب و واضح بود بعد حرف زدند همان طور پس داد. بعد به مهدي خان آجودان مخصوص فرموديم كه توي فنوگراف حرف بزن، دو بيت شعر حافظ خواند كه اين است: اگر چه باده فرحبخش و باد گلبيز است به بانگ چنگ مخور مي‌‌كه محتسب تيز است صراحيي و حريفي گرت به دست افتد به عيش كوش كه ايام فتنهانگيز است همه را همانطور جواب داد. صاحب فنوگراف وعده داد كه يك دستگاه فنوگراف همينطور براي ما تقديم نمايد. در كتاب المآثر و الاثار محمدحسن اعتمادالسلطنه جزو وسايلي كه در آن ايام به ايران وارد شد علاوه بر ميزان الهوا، ميزان الارتفاعات، ميزان الحركه از “حافظ الاصوات “ يا گرامافون هم يادي شده است. با آغاز پادشاهي مظفرالدين شاه اندك اندك اين دستگاه علاوه بر دربار در خانههاي اعيان و اشراف نيز ديده شد. چنانكه در زندگي معيرالممالك در سالهاي 1316ق آمده است وي در ايام استراحت در ملك خود واقع در مهرآباد علاوه بر پرداختن به علاقههاي شخصي خود چون گلكاري با دو دستگاه گرامافون خود شبها به ضبط آثار استادان موسيقي ايراني آن زمان مشغول بود كه نمونههايي از آن تا اين زمان حفظ شده است. البته بايد در اينجا به اين نكته اشاره كرد كه گرامافوني كه تا اين زمان در ايران از آن استفاده ميشد از گرامافونهايي كه بعدها به وسيله عامه مردم استفاده ميشد و متشكل از يك صفحه مدور كه سوزني روي آن ميگشت و صدايي خارج ميشد فرق ميكرد زيرا آنها دستگاهي بودند ساده كه متشكل از يك شيپور قيفي شكل و استوانهاي مومي كه سوزني روي آن حركت ميكرد. اين دستگاه فنوگراف خوانده ميشد هم قابليت ضبط و هم پخش را داشت ولي گرامافونهاي بعدي فقط قابليت پخش صدا را داشتند. و از صفحاتي كه در استوديوها ضبط شده و تكثير ميشدند استفاده ميكردند. بدين لحاظ با استفاده از گرامافونهاي قديمي صداي افراد زيادي ضبط گرديد. در سال 1324 كه مظفرالدين شاه اولين مجلس شوراي ملي را افتتاح كرد صداي وي به وسيله همين فنوگرافها بر روي استوانه مومي ضبط شد كه هنوز هم قابل شنيدن است. پس از صدور فرمان اشاعه گرامافون در ايران اولين شعبه فروش و تكثير صفحات آن در سال 1324 (1906م) به وسيله شركت گرامافون و ماشين تحرير در ايران تأسيس شد. پس از داير شدن نمايندگي شركت مذكور در تهران ضبط و توليد صفحه از اجراي هنرمندان ايراني آغاز شد و صفحه ضبط شده اصلي جهت تكثير به يكي از شعبههايي كه داراي امكانات تكثير بودند به خارج از ايران ارسال ميشد و پس از تكثير در ايران توزيع ميشدند   |
| روش خريد : برای خریداین محصول پس از کلیک بر روی دکمه زیر و تکمیل فرم سفارش، ابتدا محصول یا محصولات مورد نظرتان را درب منزل یا محل کارتان تحویل و بعدا هزینه را به مامور پست پرداخت نمایید. نکته دوم: کلیه محصولات این فروشگاه طبق موازین جمهوری اسلامی ایران عرضه و حقوق کپی رایت نیز رعایت شده است. قيمت 3000 تومان  |
 محصولات مرتبط |
این مطلب را به اشتراک بکذارید
